Trong làn sương mờ ảo, se lạnh và không khí ẩm ướt của buổi sáng sớm lúc 5 giờ thì cũng là lúc phiên chợ vùng cao Hà Giang bắt đầu.
Khi nhắc đến Hà Giang và nhắc đến chính nơi có cao nguyên đá đặc trưng Đồng Văn đó thì du khách cũng không thể không quên nhắc đến những phiên chợ vùng cao điển hình nơi đây của cộng đồng các dân tộc thiểu số Hà Giang. Khu chợ này nằm giữa khu phố cổ của thi trấn Đồng Văn.
Xách ba lô lên và đi tới phiên chợ Đồng Văn từ buổi sáng sớm, tôi mới thấy cái sự trong trẻo của mảnh đất vùng cao nó tuyệt đến thế nào, sự giản dị đời thường của con người nơi đây từ những bà mẹ địu con trên lưng vừa đi vừa hát ru tiếng dân tộc đôi tay vừa đếm những sợi vải màu sắc, phía đằng xa còn những người thồ những gánh hàng lớn đi về phía chợ chào mời nhau mở hàng hay chàng thanh niên ôm con gà một mình đi về phía chợ.
Hỏi thăm mấy cụ ngồi trông gánh hàng rau tôi mới biết chợ phiên đã có từ rất rất lâu đến nay cũng chưa rõ nó chính xác được ra đời vào thời gian nào nhưng đặc biệt cứ đến cuối tuần như ngày chủ nhật của mỗi tuần thì mọi người dân trong vùng sẽ đến đây trao đổi hàng hóa, mua bán với nhau không phân biệt dân tộc nào như người Mông, người Tày, Dao, Bố Y … họ cùng mang đến những thứ của nhà mình trồng được, chăm sóc được, hay những mảnh vải, chiếc áo do chính họ dệt nên …
Khi vừa bước chân vào đến cổng chợ là tôi đã nhanh chóng bắt gặp được những hàng bán thịt lợn với những chiếc bàn cùng những mảng thịt tươi mới dầy cả gang tay.
Men theo lối đi vào chợ là những hàng quà bánh thơm ngon đến nao lòng, sẵn sang níu chân bất kì ai, nhất là trẻ nhỏ, những đứa trẻ ở đây chúng đã ngồi vào các hàng quà bánh đó tự lúc nào. Có rất nhiều những món quà bánh ngon để tôi ăn lót dạ buổi sớm như bánh quẩy nhúng mật, sôi ngũ sắc nổi tiếng, bánh bột gạo bọc thịt … tất cả đều thơm phức mùi đường, mật mía , loại đường mà chỉ có người dân tộc mới có.
Đi thêm được một đoạn là tới chợ rau củ, tất cả đều được các bà các chị chào mời nhiệt tình như rau cải xanh,bông súp lơ nhỏ, ngô vàng, hạt dẻ nóng hay những con gà được nuôi thả đồi thịt săn chắc được nhốt sẵn trong những chiếc lồng tre. Hoặc sau khi mua rau du khách du lịch Hà Giang mùa hoa tam giác mạch có thể ghé đến một vài hàng bán những món đặc sản như tôi thích nhất là hàng phở chua.
Những người lớn tuổi ở đây còn kể về khu chợ khi xưa còn ở vị trí cũ, khi đó chợ còn ở vị trí cạnh những bức tường bằng gạch nung khổ lớn, lớp mái ngói đá đen và những mảng đá tảng lớn bị bỏ quên trông rất hoang tàn nhưng cũng nhanh chóng khu chợ được chuyển ra vị trí mới rộng hơn, an toàn hơn trong thị trấn được xây bằng bê tông, tuy có rộng hơn nhưng lại không được đẹp bằng và thiếu đi những ụ bếp đắp đất và những chảo thắng cố lớn nhưng được cái nó vẫn không mất đi được sự đông vui nhộn nhịp vốn có ở một phiên chợ vùng cao.
Đến chợ để mua sắm hay còn nhìn ngắm những nét văn hóa đặc trưng không thể thiếu của người dân tộc nơi đây như ăn thắng cố, hay đơn giản chỉ ngồi nhìn những người đàn ông uống rượu ngô trong những chòi lán cũng đủ để người ta thấy lòng yên bình lại.
Ngoài những hoạt động giao thương buôn bán thì chợ phiên còn là dịp để vui chơi giải trí, dịp để thưởng thức nền ẩm thực đa dạng của dân tộc … của mọi người từ già trẻ đến gái trai hay những đứa trẻ hầu như đều thích được đưa tới phiên chợ cuối tuần này, chính vì sự đa dạng hóa màu sắc đó đã tạo nên sự độc đáo cho cao nguyên đá này, thu hút được những tiềm năng du lịch không hề nhỏ.
Xem thêm: Dịu Dàng Thác Tiên Hà Giang
